شب قدر |
ما قرآن را در شب قدر فرو فرستادیم، و چه میدانی که شب قدر چیست؟ شب قدر از هزار ماه بهتر و بر گزیدهتر است. فرشتگان و روح در آن شب بهاجازه پروردگار تکامل بخش خود، با کل امر، فرود آیند، و در هر امری تا سپیدهدمان سلام است.
در مسیر تکامل، شب قدر بشارتدهنده آغاز یک سرفصل جدید و نقطه تحول کیفی است. یعنی خروج از تاریکی و بنبست و جهش بهیک مرحله جدید تکاملی، که قرآن آن را به دمیدن سپیده صبح تعبیر کرده است. مرحلهیی که در آن، امر بقا و تکامل پدیدهها، چه فرد، چه جامعه یا یک انقلاب، مطابق سن خدشهناپذیر خلقت، مقرر و تعیین میشود و آنگاه بر حسب قوانین تکاملی، راه و مسیر تعیین شده جدید آغاز میشود.
در فرهنگ اسلام انقلابی و توحیدی، در عین اعتقاد به ضرورتها و قانونمندیهای تکاملی، پیوسته بر توانایی و اقتدار جبرشکنانه انسان تصریح میشود. در این فرهنگ، برخلاف برداشتهای ارتجاعی از اسلام، انسان، بهخاطر اختیار نسبی خود، بهمقابله با مشکلات و نا بهسامانیها پرداخته و قوانین کهن را بهسمت دنیای نو تغییر میدهد و بهاین ترتیب در جاده تکامل بهپیش میرود. این است جوهر و محتوای شب قدر که قرآن آن را برتر از هزار ماه قلمداد کرده است.
از مفهوم شب قدر در آیات قرآن چنین فهمیده میشود که:
شب قدر بهطور اختصاصی یک شب نیست، بلکه شبهای قدر وجود دارند. به عبارت دیگر، با اینکه شب نزول قرآن، شب قدر بوده است، با این حال شب قدر بهمعنای عام نیز وجود دارد.
ارزش این شب از هزار شب برتر است. زیرا که در این شب مسیر تحولات چند ماهه (تحولات کمی) تغییر کرده و مسیر تحرک و تحولات آینده تعیین میشود. این سرفصل تغییرات کیفی، نقطهیی است که در آن ملائکه (مبادی و مبانی قوا) و روح (جوهر و جانمایه پدیدهها) به اذن خدا فرو فرستاده میشوند و «کل امر» یعنی کلیت مسیر حرکت پدیدهها و اشیا را معین و مقرر میسازند. بنا بر این، شب قدر عصاره تمامی مراحل تکاملی قبلی را در خود دارد.
روند تکامل در سراسر مسیر پرفراز و نشیب خود، گویای این حقیقت است که در چنین نقاطی، ارابه تکامل خیز برداشته و با یک جهش رو بهپیش، بنبستها را درهم میشکند و سپس پدیده مورد نظر بهسوی «سلام» و یگانگی بهجلو پرتاب میشود.
سلام، معنای فلسفه توحید است. مطابق جهانبینی توحیدی، جوهر حرکات و تضادها وسیله نیل به سلام و وحدت و یگانگی هستند. در جریان یک انقلاب اجتماعی نیز نظام پوسیده قبلی با تحول جهشوار و دگرگونی انقلابی – که البته باز هم با رنج و خونریزی همراه است- واژگون میشود و نظام جدیدی بهجای آن پایهریزی میشود. یعنی در مسیر تکامل جامعه بنبستی شکسته میشود و مناسباتی نو شکل میگیرد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر